Sosyal medya kapanacak mı? diye pek çok soru geliyor farklı platformlarda ve sürekli son dakika bilgi alma niyeti var. 2020 olmuş hatta 2021 olmuş hala böyle şeyleri dert ediyor olmamız beni şaşırtıyor. Sosyal Medya Yasası olarak kısaca isimlendirdiğimiz bu yasa haklı bir gerekçeyle ucu açık bir yasamız olacak nihayete ererse.
Gerkçekten sosyal medya kapanacak mı? Sosyal Medya Yasası neleri içeriyor?
1 Ekim 2020 tarihi itibarıyla yürürlüğe giren Sosyal Medya Yasası olarak bilinen “İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” kanunun detaylarını uzun uzadıya yazmama gerek yok ama genel bir bilgi olması açısında özet olarak paylaşacağım.
Temsilci bulundurma zorunluluğu
Günlük erişimi 1 milyondan fazla olan yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcıları, en az 1 kişiyi Türkiye’de temsilci olarak belirleyecek, söz konusu temsilci Türk vatandaşı olacak. Temsilci bildirmeyen sosyal ağ sağlayıcısına temsilci belirleme ve bildirme yükümlülüğünü yerine getirmediğine dair BTK tarafından bildirim yapıldıktan sonra 30 gün içinde işlemi gerçekleştirmezse 10 milyon TL ceza verilecek.
Ceza sonrası 30 gün içinde yükümlülüğü yerine getirmeyen firmaya 30 milyon TL daha idari para cezası uygulanacak.
İkinci ceza sonrasında 30 gün içinde yükümlülüğünü yerine getirmeyen sosyal ağ sağlayıcılarına reklam verilmesi yasaklanacak.
Reklam yasağını takip eden 3 ay içerisinde bu yükümlülük halen yerine getirilmediyse sosyal ağ sağlayıcının internet trafiği bant genişliğinin %50 daraltılması için BTK başkanı sulh ceza hakimliğine başvuru yapabilecek.
Başvurunun kabulüne ilişkin hakim kararının uygulanmasından itibaren 30 gün içinde söz konusu yükümlülüğün yerine getirilmemesi durumunda BTK Başkanı, sosyal ağ sağlayıcının internet trafiği bant genişliğinin yüzde 90’a kadar daraltılması için sulh ceza hakimliğine başvurabilecek.
Temsilci belirleme ve bildirme yükümlülüğünün yerine getirilmesi halinde, bulunduğu döneme göre verilen idari para cezalarının dörtte biri tahsil edilecek, reklam yasağı kaldırılacak ve eğer alındıysa hakim kararları kendiliğinden hükümsüz kalacak.
“Temsilci atayacağını duyuran Google’a reklam yasağı uygulanmayacak“
Kişilik hakları için etkin koruma
İnternette yapılan paylaşımlarda kişilik hakları ihlal edilenlerin talep etmeleri durumunda hakim tarafından, başvuranın adının, ihlale konu internet adresleriyle ilişkilendirilmemesine karar verilebilecek.
48 saat içinde cevap zorunluluğu
Sosyal ağ sağlayıcı, “içeriğin yayından çıkarılması ve erişimin engellenmesi” ile “özel hayatın gizliliği nedeniyle içeriğe erişimin engellenmesi”ni gerektirecek içeriklere yönelik kişiler tarafından yapılacak başvurulara, başvurudan itibaren en geç 48 saat içinde olumlu ya da olumsuz cevap vermekle yükümlü olacak. Olumsuz cevaplar gerekçeli olarak verilecek.
48 saat içinde cevap verilmemesi halinde 5 milyon lira, içeriğin çıkarılması veya erişimin engellenmesi kararlarını uygulamaması halinde ise 10 milyon lira idari para cezası verilecek.
Sosyal Medya Yasası geçerse sosyal medya kapatılacak mı?
Sosyal Medya Yasası olarak bilinen bu yasal düzenleme ile gelen yeni sorumluluklar ve uygulanmaya başlandı ve şu ana kadar temsilci bildiremeyen sosyal ağ sağlayıcılarına 40 milyon TL ceza kesilmiş durumda (14.12.2020’de kesilmiş olması gerekiyor).
Yasada belirtilen ‘günlük erişimi bir milyondan fazla yurtdışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcısı’ tanımı aslında her gün milyonlarca kişinin kullandığı Youtube, Facebook, Twitter, Instagram ve TikTok gibi büyük sosyal paylaşım sitelerini hedef aldığını bariz.
Yukarıda detayları bulunan süre sonrasında sıradaki yaptırım reklam verilmesinin yasaklanması olacak ki negatif senaryoda bir sektörün önemli ölçüde hemen hemen tüm sektörlerin de hatırı sayılır ölçüde etkileneceğini düşünüyorum. Pek çok alternatife sahip ücretli reklamcılığın olmadığını düşünmek ciddi kayıp. Burada reklamın Google’a kayacağını da düşünürsek tıklama oranlarının artması ve tekel olmasını önlemek için Google’a uyguladığımız Google Alışveriş reklamları kısıtlaması gibi ciddi adımlardan sonra Google’a tekelliği teslim etmek olacaktır.
İkinci cezanın 14.12.2020’de kesilmiş olduğunu düşünürsek 30 gün içerisinde temsilci ataması yapmayan sosyal ağ sağlayıcıları içn reklam yasaklarının başlangıç tarihi 14.01.2021 olacak ki önümüzde çok bir zaman yok ve yılbaşı sonrası bu konu çok alevlenir.
Yaptırımda orantısız güç söz konusu
Sosyal Medya Yasası ile birlikte ilk 2 adımı para cezası sonrasında reklam yasağı ve son 2 adımı bant genişliği daraltmaya dayanan 5 aşamalı yaptırım uygulanacak.
Burada uygulanmaya çalışılan model Almanya’daki Sosyal Medya Yasası (Netzdurchsetzungsgesetz) modele benzerlik gösterdiği ortada ama orantısız olan kısmı hem bant genişliği daraltması uygulanması hem de sosyal ağ sağlayıcıları kavramının geniş kapsamı.
Linkedin Premium Hesap Avantajları Nelerdir?
Düşünsenize Youtube, Instagram, Tiktok, Twitter, Facebook ve Linkedin olmayacak
Bu başlığı okuduktan sonra Tiktok için yüzünü buruşturanlar olabilir 🙂 Her ne kadar pek çok kişi için alt seviye bir platform gibi görülse de gümbür gümbür geldiğini görmek mümkün.
Ben bu yazıyı hazırlarken Youtube temsilci atamasını duyurdu. Instagram, Tiktok, Twitter, Facebook ve Linkedin gibi popülerliği yüksek sosyal platformların şimdilik kesilen cezaların ardındaki reklam engellemesine kadar bekleyeceğini düşünüyorum. Buradaki süreç yine temsilci atamama ile sürerse reklam yasağı ile birlikte önce ajanslar bu noktada önemli sıkıntılar yaşarlar. Ben bu noktada reklam yaptırımında önce bir esneklik oluşacağını ve bir orta yol bulunacağını düşünüyorum.
Eğer bir sonraki adıma geçer ve bant daraltmaya giderse bu sefer kullanıcı tarafında sorunlar söz konusu olmaya başlayacak. Kısıtlı erişimden dolayı neredeyse kullanılamaz hale gelecek platformlara ulaşamayan kullanıcılar VPN’e yönelecek. Ücretsiz VPN servislerinin öne çıkacağı ve bir süre sonra ücretli VPN servislerinin popüler olacağı görüşündeyim.
En İyi ve Hızlı 5 VPN Uygulaması
Bu senaryoda “Instagram paralı mı olacak?” sorusunun cevabı bir nevi evet olacak.
Peki neden temsilci atamıyorlar?
Burada her iki taraf için de mantıklı yönleri olduğunu kabul ederek temsilci atamamaları ile ilgili bir kaç şey söylemek istiyorum.
Bence en önemli sebep paltformların anonimlik odaklı olmaya devam etmek istemesi. Kullanıcıların niyetine göre olumlu veya olumsuz seyredebilecek bu sorun için ve tabi kişisel verilerin talep halinde paylaşılabilir olması durumu ile birlikte düşününce uzak durmalarını normal karşılamak gerekli.
Aslında senaryo şu şekilde. Platformların temsilci atadığını varsayalım ve bir kullanıcının hükümete veya hükümetin içindeki farklı görevlerdeki birine eleştiri yönelttiğini düşünelim. Bu eleştiri hakaret olarak kabul edilip mahkeme düzeyinde platformun temsilcisine talep edilmesi durumunda ilgili profilin kimlik bilgilerini paylaşma zorunluluğu söz konusu. Yine konu döndü dolaştı “Sosyal medyaya kimlik numarası ile mi girilecek?” sorusuna bağlandı.
Eğer bir hakaret varsa ceza alması gerekli ama bu ilerleyiş nihayete ererse bana anonim olma hakkının engellenmesi ve akabinde oto sansür endişesi yaşatıyor. Oradan da ifade özgürlüğüne bağlayıp bu tarafı kapatmak istiyorum.
Peki neler bekliyorum?
Sosyal Medya Yasası düzenlemesi taviz vermeksizin uygulanırsa Facebook ve Instagram kullanmak banko, Tiktok ve Twitter kullanmak önemli ölçüde zorlaşmış olacak.
Sosyal Medya kapanacak mı? bilmiyorum ama beklentim ise para cezaları sonrasında reklam yasağı sürecinde platformların temsilci atayacağı ama kişisel verilere erişimin kapsam dışında olacağı şeklinde.
